لِهِستان کشوری است در مرکز اروپا، از غرب با آلمان، از جنوب غربی با جمهوری چک، از جنوب با اسلوواکی، از شمال شرقی با لیتوانی و روسیه (منطقه برونبومی کالینینگراد)، از شرق با بلاروس، از جنوب شرقی با اوکراین و از شمال با دریای بالتیک همسایه است. مساحت این کشور عددی بالغ بر ۳۱۲٫۶ هزار کیلومتر مربع است که آن را شصت و نهمین کشور بزرگ جهان و نهمین کشور بزرگ اروپا کردهاست و پایتخت آن ورشو نام دارد.
پایتخت لهستان شهر ورشو (Warsaw)، با جمعیت بالغ بر ۱٫۷۱۶٫۰۰۰ نفری (طبق سرشماری سال ۲۰۱۰) بزرگترین و پرجمعیتترین شهر این کشور محسوب میشود. این کشور دارای قدمت تاریخی است.
مساحت آن ۳۱۲۶۸۵ کیلومتر مربع است که در رده شصت و هشتم کشورهای جهان قرار میگیرد. در سال ۱۹۹۷ جمعیتی بالغ بر ۳۸۸۰۲۰۰۰ نفر را دارا بود که بدین ترتیب در رده بیست و نهم کشورهای جهان قرار میگرفت.
از مهمترین شهرهای لهستان میتوان به کراکوف ۷۵۶ هزار نفر، ووچ ۷۴۲ هزار نفر، وروتسلاو ۶۳۲ هزار نفر، پوزنان ۵۵۶ هزار نفر، گدانسک ۴۵۵ هزار نفر، اشچچین و کاتوویتس اشاره کرد.
جنوب لهستان را کوههای کارپات دربر گرفتهاند، رودهای اودر (Oder) و نیسه (Neisse) هم نیز در غرب لهستان جریان دارند، از جمله رودهای مهم لهستان میتوان به، ویستولا (Vistula)، وارتا (Warta) و باگ (Bug) اشاره کرد که نقش مهمی در تجارت لهستان ایفا میکنند. بلندترین نقطهٔ لهستان، کوه ریسی (Rysy) با ارتفاع ۲۴۹۹ متر میباشد که در جنوب لهستان و هممرز با اسلوواکی در میان کوهستان کارپات قرار دارد.
کشور لهستان، فرهنگی متنوع و مخصوص به خود را دارد و مردم برای جشنهای مذهبیشان، اهمیت بسیاری قائل هستند. برای آشنایی بیشتر با آداب و رسوم لهستان با ما همراه باشید.
کشور لهستان، قدمتی چند هزار ساله و فرهنگی به خصوص دارد. جمعیت این کشور از لحاظ نژادی، همگن و یکدست است و اقلیتهایی همچون بلاروسها، لیتوانیها و اسلواکیها نیز در نزدیک مرزهای آن زندگی میکنند و جمعیت محدود آلمانیها هم در جنوب غربی شهر «اوپوله» (Opole) متمرکز هستند. البته به تازگی مهاجرتهای بیشتری به سمت پایتخت، یعنی شهر «ورشو» و دیگر شهرها صورت میگیرد. لهستانیها همیشه پذیرای هنرمندان در کشورشان بودهاند و فرهنگهای جدیدتر را به داخل کشور راه دادهاند تا فرهنگ خودشان بیشتر از قبل، زنده و پویا شود.
زبان و مذهب
زبان رسمی این کشور، زبان لهستانی است که در بعضی از کشورهای همسایه نیز به عنوان زبان دوم به آن صحبت میشود. بعد از زبان روسی، لهستانی دومین زبان اسلاوی است که بیشترین تعداد صحبت کننده را دارد و بعضی از کلماتش با زبانهای دیگر کشورهای همسایه از جمله جمهوری چک، اسلواکی، بلاروس و اوکراین مشترک است. همچنین بیشتر مردم به زبان انگلیسی به عنوان زبان دوم مسلط هستند. مذهب، نقش مهمی در جامعه ایفا میکند و با فرهنگ مردم، ارتباطی تنگاتنگ دارد. اکثر مردم از دین مسیحیت یا همان کلیسای کاتولیک پیروی میکنند و بیشتر جشنها و تعطیلات مذهبی این کشور نیز در شمار تعطیلات ملی به حساب میآیند و بسیاری از مغازهها در این روزها تعطیل میباشد.
لباس و پوشش
امروزه بیشتر مردم لهستان به سبک کشورهای غربی لباس میپوشند. اما در جشنهای فرهنگی، مذهبی، عروسی و مراسم به خصوص دیگر، لباس سنتی به تن میکنند که در بخشهای مختلف کشور از لحاظ طرح با هم متفاوت هستند. برای مثال لباسهای سنتی خانمها در شهر «کراکوف» (Kraków)، از پیراهنی سفید رنگ با جلیقهای گلدوزی شده و پیشبند و دامنی گل گلی تشکیل میشود و آن را با پوتین بنددار و گردنبندی با مهرههای مرجانی ست میکنند. همچنین خانمهای مجرد برای آرایش مو و سر، تاج گل به سر میگذارند و خانمهای متأهل، شال گردنی سفید رنگ را مانند کراوات گره میزنند. لباس مردها هم شیک است و جلیقهای طراحی شده، شلواری راه راه و کلاهی مزین به تن میکنند.
غذاهای معروف
کمپوت، ریشهای اسلاوی دارد و از نوشیدنیهای بومی لهستان به شمار میرود که آن را به شکل گرم یا سرد سرو میکنند. از غذاهای معروف این کشور میتوان به «بیگوس» (Bigos)، «پیروگی» (Pierogi)، کالباس، «کوپیتکا» (Kopytka) و «سوپ روسول» (Rosół) اشاره کرد. همچنین «ویگیلیا» (Wigilia)، نام غذای مخصوصی است که در شب کریسمس خورده میشود.
آداب معاشرت و ارزش ها
خانواده، صداقت و رعایت ادب در این کشور از اهمیت بالایی برخوردار است. مردم، اطرافیانشان را به دو دستهی نزدیکان و غریبهها تقسیم میکنند و در نحوهی برخورد با این دو دسته با هم تفاوت قائل میشوند. گروه نزدیکان، کسانی هستند که میتوانند درمورد کار، توصیهی زندگی و حتی اجارهی خانه نیز روی آنها حساب باز کنند. اگر به خانهی مردم در لهستان دعوت شدید، وقت شناس باشید و بهتر است هدیهای مثل شیرینیجات و گل برای آنها ببرید و سعی کنید بیش از حد گران قیمت نباشد تا مایهی خجالت طرف مقابل نشوید. در این کشور مرسوم است که هدایا را معمولاً همان موقع باز میکنند. یادتان باشد که از میزبان نخواهید تا قسمتهای مختلف خانه را به شما نشان بدهد. مردم لهستان معمولاً همان چیزی را که فکر میکنند، به زبان میآورند. اما این موضوع بستگی به نوع و میزان صمیمیت رابطه و اخلاق فرد مقابلشان دارد و به این معنی نیست که زبانشان تند است.
مناسبت ها و جشن ها
از آن جایی که بیشتر مردم از دین مسیحیت پیروی میکنند، جشنهای مربوط به آن با شور و هیجان گستردهای برگزار میشود. جشن سال نو، عید پاک، کریسمس و «غرق شدن مارزانا» از جمله فستیوالهای معروف این کشور به شمار میروند. «غرق شدن مارزانا» (Drowning of Marzanna)، نمادی برای خداحافظی با زمستان و آغاز بهار است و غرق کردن آدمک مارزانا در رودخانه، نابودی بدیها را نشان میدهد. کریسمس، مهمترین جشن در لهستان به حساب میآید و مانند بسیاری از کشورهای دیگر برگزار میشود و بچهها از «سنت نیکولاس» (Saint Nicholas) کادو دریافت میکنند. یکی از رسمهای مخصوص کریسمس در این کشور، تکه کردن و سهیم شدن در ویفرهای نازک با یکدیگر است که نمادی از دوستی میباشد و مردم برای هم آرزوی سلامت و خوشبختی میکنند. «جشن عید مقدسان» نیز جشنی مذهبی است که در این روز، مردم به قبرستان میروند و به عزیزان از دست رفتهشان سر میزنند.