بورسیه دکتری دانشگاه گِنت بلژیک

۱. معرفی کلی برنامه

بورسیه BOF-DOS دانشگاه گِنت یکی از معتبرترین و رقابتی‌ترین بورسیه‌های دکتری در اروپا است که مخصوص دانشجویان کشورهای “Global South” از جمله ایران طراحی شده است. تمرکز این بورسیه بر اجرای یک پروژه دکتری مشترک است که بخشی در دانشگاه گِنت و بخشی در دانشگاه کشور مبدا انجام می‌شود. این ساختار «ساندویچی» باعث می‌شود دانشجو از امکانات علمی اروپا بهره ببرد و همزمان بخشی از پژوهش را در کشور خود انجام دهد تا اثر توسعه‌ای واقعی داشته باشد.

این بورسیه فقط توسط دانشگاه گِنت اعطا می‌شود و بودجه آن از صندوق تحقیقاتی ویژه دانشگاه (BOF) تأمین می‌شود.

۲. ساختار کلی و هدف بورسیه

هدف این برنامه تقویت ظرفیت پژوهشی کشورهای در حال توسعه است. برنامه به‌گونه‌ای طراحی شده که:

• دانشجو دوره دکتری را بین دو دانشگاه (گِنت + دانشگاه کشور خود) انجام می‌دهد.

• حضور دانشجو در گِنت حداکثر ۲۴ ماه است.

• کل دوره دکتری معمولاً ۴۸ ماه در نظر گرفته می‌شود.

• پروژه باید در “North–South context” تعریف شود، یعنی ارتباط مستقیم با توسعه، چالش‌های اجتماعی، زیست‌محیطی، علمی یا تکنولوژیک کشور مبدا داشته باشد.

۳. مدت زمان و ساختار حضور

این بورسیه کاملاً Sandwich PhD است:

الف) دوره‌های حضور در گِنت (North periods)

• مجموعاً ۲۴ ماه

• شامل حداقل دو دوره:

  1. دوره آغازین (اولین سال دکتری)

  2. دوره پایانی (پیش از دفاع یا مراحل نهایی تحقیق)

نخستین حضور باید بین ۱ اکتبر ۲۰۲۶ تا ۲۸ فوریه ۲۰۲۷ شروع شود.

ب) حضور در کشور مبدا (South periods)

• حداقل ۲۴ ماه

• دانشجو در این زمان باید تحت حمایت مالی دانشگاه کشور مبدا باشد.

مهم‌ترین اصل:

دانشگاه گِنت فقط هزینه ۲۴ ماه حضور در بلژیک را می‌دهد؛ نه بیشتر.
برای بقیه دوره باید دانشگاه مبدا یا یک نهاد معتبر مالی را تأمین کند.

۴. چه کسانی واجد شرایط هستند؟

این برنامه فقط برای متقاضیانی‌ست که:

۱. تابعیت یکی از کشورهای Global South داشته باشند

ایران در لیست است.

۲. پروژه دکتری‌شان به‌صورت مشترک بین دو استاد انجام شود:

• یک استاد گِنت

• یک استاد در ایران یا کشور خودتان

۳. در زمان شروع بورسیه (اکتبر ۲۰۲۶) حداقل ۳۶ ماه از دوره PhD باقی مانده باشد

یعنی:

• یا هنوز PhD را شروع نکرده‌اید

• یا خیلی تازه شروع کرده‌اید

۴. استاد گِنت برای پروژه شما اعلام حمایت رسمی کند

بدون داشتن Supervisor گِنت عملاً شانس صفر است.

۵. دانشگاه مبدا متعهد شود که بودجه ۲۴ ماه حضور دانشجو در کشور خود را پرداخت کند

این بخش بسیار مهم است و یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها.

۶. متقاضی باید بتواند ۹۰٪ زمانش را به تحقیق اختصاص بدهد

کارهای جانبی (تدریس، کار پاره‌وقت…) باید حداقلی باشند.

۵. رشته‌ها و حوزه‌های قابل پذیرش

بدون محدودیت رشته.
دانشگاه گِنت این بورسیه را در همه دانشکده‌ها ارائه می‌کند:

• مهندسی

• علوم کامپیوتر

• پزشکی

• زیست‌شناسی

• کشاورزی

• دامپزشکی

• هنر

• علوم اجتماعی

• اقتصاد

• علوم انسانی

• معماری

• شهرسازی

• محیط‌زیست

• علوم داده و AI

• علوم سیاسی

• حقوق
  و…

معیار اصلی انتخاب:

پروژه باید برای توسعه کشور مبدا اهمیت علمی یا اجتماعی داشته باشد.

۶. مزایا و کمک‌هزینه‌ها

۱. حقوق/فاند کامل PhD برای ۲۴ ماه حضور در گِنت

شامل:

• حقوق ماهیانه

• بیمه

• هزینه‌های مرتبط با تحقیق

میزان دقیق حقوق هر سال توسط دانشگاه تعیین می‌شود ولی معمولاً بین ۲۱۰۰ تا ۲۴۰۰ یورو خالص در ماه است.

2. Bench fee برای استاد گِنت

به ازای هر ماه حضور دانشجو در گِنت:

• ۳۱۰ یورو برای هزینه‌های تحقیقاتی
  (مواد آزمایشگاهی، نرم‌افزار، تجهیزات، سفرهای علمی…)

3. بودجه سفر

مبلغ ۸۰۰۰ یورو برای:

• سفر رفت‌وبرگشت دانشجو

• سفر استاد گِنت به کشور مبدا

• سفر استاد جنوب به بلژیک (در صورت نیاز)

4. امکان استفاده از امکانات کامل دانشگاه گِنت

• آزمایشگاه‌های اروپایی

• مراکز پژوهشی پیشرفته

• دسترسی کتابخانه‌ها

• شبکه ارتباطات علمی بین‌المللی

۷. مدارک لازم برای درخواست

پرونده اپلای این بورسیه بسیار سنگین و پژوهش‌محور است.

مدارک اصلی شامل:

1. پروپوزال پژوهشی کامل و بسیار دقیق

2. فرم رسمی دانشگاه گِنت

3. CV علمی (Academic CV)

4. تاییدیه رسمی از استاد گِنت (Letter of Support)

5. تاییدیه استاد محلی (Local Supervisor)

6. برنامه زمانی دقیق ۴۸ ماهه PhD (Workplan)

7. برنامه زمانی Mobility (North–South schedule)

8. برنامه تأمین مالی ۲۴ ماه حضور در جنوب

9. توضیحات اخلاقی، ایمنی، امنیت زیستی (Ethical & Biosafety)

10. ریز نمرات و مدارک تحصیلی

11. موتیویشن لتر علمی

12. دو نامه توصیه‌نامه از استاد گِنت (طبق فرمت رسمی)

۸. معیارهای ارزیابی و نحوه انتخاب

استادان گِنت و کمیته BOF سه بخش را ارزیابی می‌کنند:

الف) کیفیت علمی دانشجو

• مقالات چاپ‌شده

• سابقه تحقیق

• مهارت‌های روش‌شناسی

• سطح انگلیسی

• پتانسیل تبدیل‌شدن به پژوهشگر مستقل

ب) کیفیت پروژه پیشنهادی

• نوآوری

• امکان‌پذیری

• اهمیت برای کشور جنوب

• طراحی روش تحقیق

• پیوستگی علمی بین دو دانشگاه

ج) کیفیت همکاری North–South

• تجربه استاد گِنت در کار با دانشجویان جنوب

• توانایی دانشگاه مبدا برای حمایت

• ارزش افزوده همکاری

۹. فرآیند اپلای و Timeline

۱. پیدا کردن استاد گِنت

مهم‌ترین و سخت‌ترین بخش.

۲. طراحی پروپوزال مشترک

این پروپوزال معمولاً ۴۰–۵۰ ساعت کار مشترک می‌خواهد.

۳. آماده‌سازی مدارک

۴. ارسال درخواست از طریق ایمیل رسمی

BOFapplication@ugent.be

ددلاین:

۱۷ فوریه ۲۰۲۶

نتایج:

معمولاً بین ماه ژوئن تا جولای اعلام می‌شود.

۱۰. مزایا و نقاط قوت بورسیه گِنت

• اعتبار بسیار بالا

• امکان استفاده از دو سیستم علمی (اروپا + کشور مبدا)

• امکان انجام تحقیقات کاربردی

• همکاری بین‌المللی

• فرصت شغلی عالی پس از فارغ‌التحصیلی

• هزینه تحصیل و تحقیق کاملاً پوشش داده شده

• بودجه سفر و laboratory fee

• مناسب برای کسانی که خانواده دارند (چون ۲۴ ماه در کشور خود هستند)

۱۱. چالش‌ها و محدودیت‌ها

• تأمین بودجه محلی ۲۴ ماهه در کشور مبدا (یکی از سخت‌ترین بخش‌ها)

• نیاز به پروپوزال قوی و بسیار حرفه‌ای

• رقابت بالا

• نیاز به استاد گِنت با ظرفیت پذیرش

• نیاز به هماهنگی زیاد بین دو دانشگاه

• طولانی بودن جریان اداری پروژه

• هزینه‌های زندگی بالا در بلژیک

• ارزش ارز پایین کشورهایی مثل ایران → مدیریت هزینه لازم است

۱۲. چرا دانشگاه گِنت؟

• یکی از دانشگاه‌های معتبر اروپا

• رنک بالا در علوم مهندسی، زیستی، پزشکی، کشاورزی و محیط‌زیست

• همکاری گسترده با پژوهشگاه‌های بین‌المللی

• شهر گِنت: یکی از بهترین شهرهای دانشجویی اروپا

• فرهنگ باز و مهاجرپذیر

• فضای امن و پایدار برای پژوهش

۱۳. پروفایل ایده‌آل متقاضی

کسی که:

• مقاله ISI یا علمی دارد

• سابقه پژوهشی دارد

• پروپوزال قوی می‌نویسد

• به توسعه کشور مبدا اهمیت می‌دهد

• استاد گِنت پیدا می‌کند

• دانشگاه مبدا از او حمایت مالی می‌کند

• به کار علمی بلندمدت علاقه دارد